Trong ngành xây dựng, việc hành nghề không chỉ đòi hỏi kỹ năng và kinh nghiệm mà còn phải tuân thủ các quy định pháp luật thông qua các chứng chỉ hành nghề. Theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP, chứng chỉ hành nghề xây dựng được phân loại và phân hạng chi tiết, bao gồm các lĩnh vực như khảo sát, thiết kế, giám sát, định giá và quản lý dự án. Các lĩnh vực hành nghề xây dựng phản ánh phạm vi và mức độ công việc khác nhau mà người hành nghề được phép thực hiện, đảm bảo chất lượng và an toàn cho các công trình xây dựng.

Bài viết này VNB sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan và chi tiết về các loại chứng chỉ hành nghề xây dựng, giúp bạn hiểu rõ hơn về các yêu cầu và quy định hiện hành, từ đó chuẩn bị tốt hơn cho sự nghiệp trong ngành xây dựng.

1. Chứng chỉ hành nghề khảo sát dự án xây dựng

Hành nghề khảo sát bao gồm các công việc:

• Khảo sát địa hình: Công tác đo đạc, lập bản đồ địa hình phục vụ cho việc thiết kế và thi công công trình.
• Khảo sát địa chất: Công tác nghiên cứu, đánh giá các đặc tính địa chất của khu vực xây dựng nhằm đảm bảo nền móng và kết cấu công trình an toàn.

Phạm vi hoạt động theo các hạng chứng chỉ hành nghề xây dựng:

• Hạng 1: Được phép làm chủ nhiệm khảo sát cho tất cả các nhóm dự án và các cấp công trình. Điều này đồng nghĩa với việc người có chứng chỉ Hạng I có đủ năng lực và kinh nghiệm để thực hiện khảo sát các dự án quy mô lớn, phức tạp và có yêu cầu kỹ thuật cao.
• Hạng 2: Được phép làm chủ nhiệm khảo sát cho các dự án nhóm B và công trình cấp II trở xuống. Chứng chỉ Hạng II phù hợp với các dự án có quy mô trung bình và yêu cầu kỹ thuật không quá cao.
• Hạng 3: Được phép làm chủ nhiệm khảo sát cho các dự án nhóm C, các dự án yêu cầu lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng và công trình cấp III trở xuống. Chứng chỉ Hạng III thường dành cho những dự án nhỏ, ít phức tạp.

2. Chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng

Phạm vi hoạt động theo hạng:

• Hạng I: Được làm chủ nhiệm đồ án và chủ trì thiết kế quy hoạch cho tất cả các đồ án quy hoạch xây dựng. Chứng chỉ Hạng I cho phép tham gia các dự án quy hoạch lớn, phức tạp ở tầm quốc gia hoặc vùng.
• Hạng II: Được làm chủ nhiệm đồ án và chủ trì thiết kế quy hoạch cho các đồ án thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp tỉnh và huyện. Chứng chỉ này phù hợp cho các dự án quy hoạch ở cấp độ địa phương với quy mô trung bình.
• Hạng III: Được làm chủ nhiệm đồ án và chủ trì thiết kế quy hoạch cho các đồ án thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp huyện. Chứng chỉ Hạng III thích hợp cho các dự án nhỏ, quy hoạch chi tiết khu vực.

3. Chứng chỉ hành nghề thiết kế dự án xây dựng

Hành nghề thiết kế xây dựng bao gồm các công việc:

• Thiết kế kết cấu công trình: Tính toán và thiết kế kết cấu chịu lực cho các loại công trình.
• Thiết kế cơ – điện công trình: Thiết kế hệ thống cơ khí và điện cho công trình.
• Thiết kế cấp – thoát nước công trình: Thiết kế hệ thống cấp nước và thoát nước cho công trình.
• Thiết kế xây dựng công trình khai thác mỏ: Thiết kế các công trình phục vụ cho việc khai thác mỏ.
• Thiết kế xây dựng công trình giao thông: Thiết kế các công trình giao thông như đường bộ, cầu cống, đường sắt.
• Thiết kế xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật: Thiết kế các công trình hạ tầng như hệ thống điện, viễn thông, cấp thoát nước.
• Thiết kế xây dựng dự án phục vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn: Thiết kế các công trình phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và phát triển nông thôn như thủy lợi, đê điều.

4. Chứng chỉ hành nghề giám sát công trình xây dựng

Chứng chỉ giám sát công trình xây dựng bao gồm:

• Giám sát xây dựng dân dụng – công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật: Giám sát quá trình thi công để đảm bảo chất lượng và tiến độ công trình.
• Giám sát công tác xây dựng công trình giao thông: Giám sát thi công các công trình giao thông.
• Giám sát xây dựng công trình phục vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn (thủy lợi, đê điều): Giám sát thi công các công trình thủy lợi, đê điều.
• Giám sát công tác lắp đặt thiết bị vào công trình: Giám sát việc lắp đặt các thiết bị vào công trình để đảm bảo đúng thiết kế và chất lượng.

5. Chứng chỉ hành nghề định giá dự án xây dựng

Phạm vi hoạt động và yêu cầu cho từng hạng chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng:

• Chứng chỉ hành nghề xây dựng hạng 1: Được thực hiện định giá cho tất cả các loại công trình và dự án, bao gồm các dự án lớn và phức tạp. Người có chứng chỉ Hạng I thường có kinh nghiệm lâu năm và hiểu biết sâu rộng về thị trường xây dựng.
• Chứng chỉ hành nghề xây dựng hạng 2: Được thực hiện định giá cho công trình cấp II trở xuống. Chứng chỉ Hạng II phù hợp với các dự án có quy mô trung bình.
• Chứng chỉ hành nghề xây dựng hạng 3: Được thực hiện định giá cho công trình cấp III trở xuống. Chứng chỉ Hạng III thường dành cho các dự án nhỏ và ít phức tạp.

6. Chứng chỉ hành nghề quản lý dự án xây dựng

Chứng chỉ hành nghề quản lý dự án bao gồm các công việc:

• Quản lý dự án xây dựng dân dụng – công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật: Quản lý toàn bộ quá trình thực hiện dự án từ khâu lập kế hoạch, tổ chức, triển khai và giám sát cho đến khi hoàn thành.
• Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông: Quản lý các dự án xây dựng công trình giao thông, đảm bảo tiến độ, chất lượng và ngân sách.
• Quản lý dự án phục vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn (thủy lợi, đê điều): Quản lý các dự án xây dựng công trình phục vụ cho nông nghiệp và phát triển nông thôn, bao gồm thủy lợi và đê điều.

Kết luận

Chứng chỉ hành nghề xây dựng không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là minh chứng cho năng lực, trình độ chuyên môn và kinh nghiệm của cá nhân trong lĩnh vực xây dựng. Việc phân hạng các lĩnh vực hành nghề xây dựng giúp xác định rõ ràng phạm vi và cấp độ công việc mà người hành nghề được phép thực hiện, từ đó nâng cao tính chuyên nghiệp và trách nhiệm trong ngành xây dựng.

Hy vọng, với những thông tin trên, bạn sẽ hiểu rõ hơn chi tiết về các lĩnh vực hành nghề xây dựng yêu cầu cấp chứng chỉ theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP. Việc nắm rõ các quy định và phạm vi hoạt động của từng loại chứng chỉ không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn nâng cao tính chuyên nghiệp và uy tín trong ngành xây dựng.